MOSTAR KÖPRÜSÜ'NÜN RESTORASYON USTASI 52 YILDIR TARİHİ YAPILARA HAYAT VERİYOR
Türkiye genelinde birçok ildeki tarihi eserin yanı sıra Mostar Köprüsü'nün aslına uygun yapılması çalışmalarına da katılan 71 yaşındaki taş ustası Ömer Kırmızı, 52 yıldır mesleğini aynı heyecanla sürdürüyor. Kırmızı'nın tek hayali ise memleketi
28 Ağustos 2022 Pazar 14:53
Kırmızı, meslek hayatında her geçen gün kendisini geliştirerek mimari özellikleri dolayısıyla adeta medeniyetler arasında koridor açan camiden köprüye, kaleden manastıra, saat kulesinden kiliseye yüzlerce yıl önce taş işçiliğiyle inşa edilen birçok eserin restorasyonunda görev aldı.
Matkap, spiral, çivi, bıçak, çekiç ve törpü gibi çeşitli araç gereçleri kullanarak taşlara şekil veren Kırmızı, mesleğini son nefesine kadar sürdürmeyi hedefliyor.
Bosna Savaşı sırasında 1993'te topçu atışıyla yıkılan Mostar Köprüsü ile Sümela Manastırı, Erzurum Ulu Cami, İzmir Saat Kulesi, Bayburt Kalesi gibi bir çok yapının restorasyon çalışmalarında da yer alan Kırmızı'nın tek hayali ise memleketi Bayburt'taki Tarihi Taş Köprüyü aslına uygun yeniden inşa etmek.
"Beni en çok mutlu eden, Mostar Köprüsü'nün onarımında çalışmak oldu"
Bayburt'taki bir taş ocağında çalışmaya devam eden Ömer Kırmızı, mesleğe ilk adımı 1970'te babasının yanında attığını söyledi.
İlk olarak Erzurum Ulu Cami'nin onarımında çalıştığını anlatan Kırmızı, "Daha sonra Çifte Minareler, Yakutiye Medreseleri gibi yapılarda çalıştık. Babam rahmetli olduktan sonra ben arkadaşlarımla beraber işe devam ettim" dedi.
Köprülere özel ilgisi olduğunu, Erzurum'daki Tivnik Köprüsü'nün onarımından sonra tarihi köprülerin restorasyonunda çalışmaya devam ettiğini belirten Kırmızı, "Daha sonra Kayseri'de Şahruh Köprüsü, Muratpaşa Köprüsü'nde çalıştım. Adana'da Ak Köprü'nün onarım değil, neredeyse temelden yaptım. Daha sonra Sakarya'da Ali Fuat Paşa Köprüsü'nü yaptım. Bunlardan sonra Mostar Köprüsü'ne gittim" diye konuştu.
Kırmızı, Mostar Köprüsü'nün restore edileceğine dair 2001'de gazetede haber okuduğunu, yapının bir tarafı yıkılmış fotoğrafını görünce de çok etkilendiğini ifade etti. Kırmızı, bunun üzerine köprünün yapımında çalışmak istediğini o dönem birlikte iş yaptığı firma yetkilisine ilettiğini dile getirdi.
Türkiye, Fransa, İsrail ve Almanya'dan şirketlerin ihaleye girdiğini ancak onarım işini çalıştığı firmanın aldığını aktaran Kırmızı şunları söyledi:
"O dönem çalıştığım firma, benim daha önce yaptığım köprülerin fotoğraflarını toplayarak bir dosya hazırlayıp Bosna'ya gitti. Ben de o sıralar Fransa'daydım. İhaleyi alınca beni aradılar. Fransa'da iyi para kazanmama rağmen dayanamadım, oradan Bosna'ya geçtim. UNESCO'nun 11 mühendisinin olduğu bir toplantıya girdim. Onlara köprüyü nasıl yapacağımı anlattım. Bana 'Senin ehliyetin, diploman nedir?' diye sordular. Ben de ortaokul mezunu ve usta olduğumu söyledim. Benden köprünün maketini yapmamı istediler ve onay verdiler. Özellikle Alman mühendisler, 'Bu usta burayı yapacak.' diye beni desteklediler. Öylece başladık ve güzel bir şekilde tamamladık. Bunların içerisinde beni en çok mutlu eden Mostar Köprüsü'nün onarımında çalışmak oldu. Çünkü babam oraya aşıktı."
"Taş işçiliği eskiden daha zordu ancak sağlam eserler ortaya çıkıyordu"
Taş işçiliğinde en önemli projesinin Mostar Köprüsü'nün yeniden yapım çalışmalarına katılmak olduğunun altını çizen Kırmızı, "Ömrüm yeterse Bayburt'a da bir köprü yapmadan ölmek istemiyorum. Merkezdeki Taş Köprüyü yapmak istiyorum, arzum o. Aynı köprüyü ben Kayseri'de yaptım. Şu andaki hayalim orayı yapmak." dedi.
Ömer Kırmızı, taş işçiliğinin eskiden daha zor olduğunu ancak sağlam eserler ortaya çıktığını söyledi.
Yeni camilerdeki taşların kısa süre sonra düştüğünü gördüğünü anlatan Kırmızı, "İnce yani 4-5 santimetrelik taşlar konuluyor. Biz 25-30 santimetrelik taşlar koyuyorduk. Ben de 4-5 santimetrelik taşlarla yaptım ama hiçbir şey olmadı. Şimdi ustalık yok artık. Bu makineler çıkınca ustalık öldü." diye konuştu.
"Osmanlı burayı eliyle yonttu, yaptı"
Kırmızı, eskiden ustaların bir günde minareye konulacak taşlardan 9'unu zor yontabildiğini vurgulayarak şöyle devam etti:
"Şu anda onu yapan yok. Bayburt'ta arasan 10 usta çıkmaz taşı yeniden yontup hazır hale getirip duvara koyacak. Hep alıştılar tahta gibi taşları duvara koymaya. Bir-iki yıl sonra da taşlar oynamaya başlıyor. Bosna'da biz çalıştığımızda, 'Osmanlı torunusunuz değil mi? Övünüyorsunuz, Osmanlı burayı eliyle yonttu, yaptı.' dediler. Matkap, spiral görünce bunlara izin vermediler. Biz de bunu yasakladık, hepsini elimizle yaptık. Taşlar kesilip geliyordu. Bütün taşları elimizle işledik. Şu anda o işlemeler, eskinin işi yok."
Ömer Kırmızı, son birkaç yıldır bahçe işleriyle de uğraştığını ancak daha ağır olmasına rağmen taş işinde kendini mutlu hissettiğini ifade etti.
Taşlarla uğraşırken yorulmadığını aktaran Kırmızı, "Yıllardır taşla yoğrulmuşum. Bazen yatarken bile aklım yaptığım işte kalıyor, diyorum ki 'Şurada bir noksanlık var, bir hatam var'. Bunları hep gece hesaplıyorum. O kadar bu işle özdeşleşmişim" dedi.
Kırmızı, insanın işini sevmesinin önemine de işaret ederek şu değerlendirmede bulundu:
"Adapte olursan başarılı olursun. Vurdumduymaz olursan o işi başaramazsın. Hep bileğimle çalıştım. 10-15 yıldır ufak işler alıyorum. İşçi çalıştırıyorum. Kendim paramı almadan, işçinin parasını veriyorum. Allah yardım etti, bugüne kadar bileğimle evimi de daha fazlasını da yaptım. Allah'a şükür sıhhatim de yerinde."
TRT
GALERİLER
- Üstel: Bu kurultayda kaydeden yoktur, kazanan UBP’dirUlusal Birlik Partisi’nin (UBP) 23. Olağan Genel Kurultayı’nda yeniden genel başkan seçilen Başbakan Ünal Üstel, yazılı bir açıklama yaparak, “Kurultaya gelen üyelerimiz çok açık bir farkla, iktidarda devam, istikrarla devam demiştir” ifadelerini kullandı22 Eylül 2024 Pazar 21:26KIBRIS
- Tatar, TC KKTC Parlamentolararası Dostluk Grubu Başkanı Ak Parti Konya Milletvekili Erdem’in kızının düğününe katıldıCumhurbaşkanı Ersin Tatar, Türkiye Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Parlamentolararası Dostluk Grubu Başkanı Ak Parti Konya Milletvekili Orhan Erdem’in kızının düğününe katıldı. Çok sayıda seçkin davetlinin yer aldığı düğünde Türkiye Cumhurbaşkanı Yard22 Eylül 2024 Pazar 18:18KIBRIS
- UBP’de 23. Olağan Kurultayı’nda Parti Meclisi’nin belirlenmesi için oy tasnifi başladıUlusal Birlik Partisi’nin (UBP) 23. Olağan Kurultayı’nda Parti Meclisi’nin belirlenmesi için oy tasnifi başladı. Tasnifin ardından oy sayımına geçilecek. Ulusal Birlik Partisi’nin dün yapılan 23.22 Eylül 2024 Pazar 15:53KIBRIS
- Cumhurbaşkanı Tatar, Türkiye Cumhurbaşkanı Yardımcısı Yılmaz ile görüştüAmerika Birleşik Devletleri’nde New York’ta temaslarda bulunmak için Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nden ayrılan Cumhurbaşkanı Ersin Tatar, Ankara’da Türkiye Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz ile görüştü.22 Eylül 2024 Pazar 13:53KIBRIS
- “Girne Yarı Maratonu 2024” yapıldıGirne Belediyesi organizasyonunda Girne Belediyesi sınırları içerisindeki okullara bina yardımı ve bakım onarım amacıyla düzenlenen “Pasha Group Girne Yarı Maratonu 2024” bugün yapıldı.22 Eylül 2024 Pazar 13:38KIBRIS
- Milli Eğitim Bakanı Çavuşoğlu, yeni eğitim-öğretim yılının hayırlı olmasını dilediMilli Eğitim Bakanı Nazım Çavuşoğlu, 2024-2025 Eğitim Öğretim Yılı’nın tüm eğitim camiası için hayırlı olmasını dileyerek, “İş birliği ve dayanışma ile eğitimde hedeflenen yapıya ulaşma yolunda kararlılıkla çalışmaya devam edeceklerini” vurguladı.22 Eylül 2024 Pazar 11:18KIBRIS
- Ünal Üstel UBP Genel Başkanlığı yarışını kazanmayı garantilediUlusal Birlik Partisi Genel Başkanlığı yarışında 10’uncu sandık sonuçlarına göre salt çoğunluğu sağlayan Ünal Üstel Genel Başkanlığı garantiledi. 10’uncu sandık sonuçlarına göre, Ünal Üstel kullanılan 10 bin 171 oydan sayılan 8 bin 461 oyun 5 bin 465’22 Eylül 2024 Pazar 07:45KIBRIS
- UBP Kurultayı’nda oy sayımı tamamlandı… Başkan yeniden Ünal ÜstelUlusal Birlik Partisi (UBP) 23’üncü Olağan Genel Kurultay’ında genel başkanlık oy sayım işlemleri tamamlandı. Ünal Üstel, yeniden UBP Genel Başkanı olarak seçildi. Kullanılan 10 bin 134 oyun tümünün sayımı sabah 06.22 Eylül 2024 Pazar 07:45KIBRIS
- Ünal Üstel zaferini ilan etti!Başbakan, UBP Genel Başkanı Ünal Üstel, partisinin 23. Olağan Genel Kurultayı’nda partisinin genel başkanlığına yeniden seçildi. Ulusal Birlik Partisi’nin (UBP), Lefkoşa Atatürk Spor Salonu’nda yapılan 23.22 Eylül 2024 Pazar 07:25KIBRIS
- Açılan ilk 8 sandığa göre Üstel 4403, Taçoy 2315, Karavelioğlu 82 oy aldıUlusal Birlik Partisi Kurultayı Genel Başkanlık yarışında 8 sandık sonuçlarına göre Ünal Üstel 4403 Hasan Taçoy 2315, Ahmet Melih Karavelioğlu 82 oy aldı.22 Eylül 2024 Pazar 05:38KIBRIS
VİDEOLAR
- UBP Kurultayı… Üçüncü sandıkta da ilk sırada Üstel çıktıUlusal Birlik Partisi Kurultayı’nda üçüncü sandıktan da ilk sırada Ünal Üstel çıktı. 991 oyun sayıldığı 3. sandıkta Ünal Üstel 642, Hasan Taçoy 321, Ahmet Melih Karavelioğlu 14 oy aldı.22 Eylül 2024 Pazar 05:25KIBRIS
- UBP Kurultayı’nda oyların yarısından fazlası sayıldı: Üstel 4015,Taçoy 2049 Karavelioğlu 76:Ulusal Birlik Partisi 23. Olağan Genel Kurultayı Genel Başkanlık yarışında oyların yarıdan fazlası sayıldı. Kullanılan 10 bin 171 oydan sayılan 6 bin 255 oyun sonuçlarına göre, Ünal Üstel 4015, Hasan Taçoy 2049, Ahmet Melih Karavelioğlu 76 oy aldı, 115 o22 Eylül 2024 Pazar 05:25KIBRIS
- UBP Kurultayı’nda oy sayımı sürüyor, Ünal Üstel öndeUlusal Birlik Partisi Kurultayı Genel Başkanlık yarışında 5 sandık sonuçlarına göre Ünal Üstel 2868 Hasan Taçoy 1590, Ahmet Melih Karavelioğlu 57 oy aldı. 99 oy geçersiz sayıldı 10 bin 171 oyun kullanıldığı Kurultayda sayılan geçerli 4614 oya göre Üstel %22 Eylül 2024 Pazar 05:03KIBRIS
- 5 sandık sonucuna göre Üstel 2868, Taçoy 1590, Karavelioğlu 57 Ulusal Birlik Partisi Kurultayı Genel Başkanlık yarışında 5 sandık sonuçlarına göre Ünal Üstel 2868 Hasan Taçoy 1590, Ahmet Melih Karavelioğlu 57 oy aldı. 99 oy geçersiz sayıldı 10 bin 171 oyun kullanıldığı Kurultayda sayılan geçerli 4614 oya göre22 Eylül 2024 Pazar 04:53KIBRIS
- UBP Kurultayı’nda oy sayımı başladı..İlk 500 oya göre Üstel 322 oy ile öndeUlusal Birlik Partisi’nin (UBP) 23. Olağan Genel Kurultayı’nda oy sayımı başladı. İlk sonuçlara göre sayılan 500 oydan 322’sini Ünal Üstel, 167’sini Hasan Taçoy alırken, Ahmet Melih Karavelioğlu’na ise 3 oy çıktı.22 Eylül 2024 Pazar 01:45KIBRIS
- Üstel: UBP, ülkemizin en büyük partisi olmaya devam ediyorUBP Kurultayı’nda oy verme işleminin sona ermesinin ardından Başbakan Ünal Üstel açıklama yaptı. Üstel, “Ülkemizin en büyük partisi UBP‘dir. Hiçbir partiye nasip olmayan 21 bin üyenin yaklaşık 11 bin üyesi oy kullandı,” diyerek par22 Eylül 2024 Pazar 00:38KIBRIS
- UBP Kurultayı’nda oy verme işlemi tamamlandıUBP’de yeni genel başkanın ve parti meclisi üyelerinin belirleneceği 23’üncü Olağan Genel Kurultayı’nda oy verme işlemi 24.00 itibarıyla sona erdi, oy verme işlemi 12.45’te başlamıştı.22 Eylül 2024 Pazar 00:38KIBRIS
- UBP Kurultayı’nda oy verme işlemleri devam ediyorUlusal Birlik Partisi’nin(UBP) 23’üncü Olağan Genel Kurulu’nda oy verme işlemleri devam ediyor. Lefkoşa Atatürk Spor Salonu’nda devam eden Olağan Genel Kurultay’da saat 20.30 itibarıyla yaklaşık 7 bin 800 kişi oy kullandı.21 Eylül 2024 Cumartesi 22:13KIBRIS
- Girne Lefkoşa ana yolu yeniden çift şerit olarak trafiğe açıldıGirne-Lefkoşa ana yolunda biriken yağmur suları tahliye edilerek, yol yeniden çift şerit olarak trafiğe açıldı. Polis Basın Subaylığı’ndan yapılan açıklamaya göre, Girne – Lefkoşa ana yolunun Lavinium Sitesi önlerinde yol içerisinde biriken yağmur s21 Eylül 2024 Cumartesi 19:58KIBRIS
- Cumhurbaşkanı Tatar:Taleplerimiz direkt uçuş, direkt ticaret, direkt temas ve ambargonun kaldırılmasıCumhurbaşkanı Ersin Tatar, Ankara üzerinden BM Genel Kurul toplantılarının yapılacağı New York’a gitmek üzere Ercan Havalimanı’ndan ayrıldı. Cumhurbaşkanı Tatar, Ada’dan ayrılışı öncesi Ercan Havalimanı’nd yaptığı açıklamada, BM Genel Sekreter21 Eylül 2024 Cumartesi 18:53KIBRIS
- Geri
- Ana Sayfa
- Normal Görünüm
- © 2013 Ada Haber
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.