Türk savunma sanayii bünyesinde Türk Deniz Kuvvetleri Komutanlığına milli imkanlarla üretilmiş denizaltılar kazandırılması amacıyla Milli Denizaltı (MİLDEN) Projesi yürütülüyor.

Bunun yanında aralarında HAVELSAN'ın yer aldığı bir dizi şirket, denizaltılarda kullanılacak bir dizi teknoloji, sistem ve konsept üzerinde çalışıyor.

HAVELSAN, bu kapsamda geliştirdiği Denizaltı Savaş Harekat Merkezi Konsept Tasarımı'nı ilk kez 15'inci Uluslararası Savunma Sanayii Fuarı'nda (IDEF 2021) tanıttı.

Geniş görev yelpazesine sahip

Bir denizaltının yönetimi, denizaltının beyni olan Savaş Harekat Merkezi'nden yapılıyor. Savaş Harekat Merkezi'nde harekatın yönetildiği, seyir desteğinin sağlandığı komuta kontrol sistemleri, savaş yönetim sistemleri ile bunları destekleyen alt sistem/cihazlar bulunuyor.

Denizaltı Savaş Harekat Merkezi Konsepti, personel odaklı olarak denizaltının her türlü savaş yönetim, makine ve dahili yönetim ihtiyacını karşılayabilecek şekilde tasarlandı.

Günümüzün harekat sahasında 3 boyutlu ortamda ve uzun süreli görev icra yeteneğine sahip platformların başında denizaltılar geliyor. Denizaltılar, geniş görev yelpazesine ve bu görevleri yerine getirebilecek sistem/cihazlara sahip, personelin lojistik ve sosyal ihtiyaçlarını büyük oranda karşılayabilen platformlar olarak kullanılıyor.

Uzay gemileri ile büyük benzerlikler gösteriyor

Uzun süreli görev icra edebilmeleri ve 3 boyutlu ortamda harekat ve personel ihtiyaçlarını karşılayabilme özellikleri göz önüne alındığında denizaltılar, "uzay gemileri/istasyonları" ile büyük benzerlikler gösteriyor.

Bir denizaltının dizaynından hizmet dışına çıkarılmasına kadar geçen ortalama 40-50 yıllık süre göz önüne alındığında halihazırda denizaltının dizaynına yönelik verilecek kararın önümüzdeki 50 yıllık süre içerisindeki personel, harekat ve lojistik ihtiyaçlarını karşılaması bekleniyor. Bu nedenle kullanılacak teknolojiye ve tasarıma karar verilirken gerçekçilikten uzaklaşmadan ileri görüşlü bir vizyona ihtiyaç duyuluyor.

"Geleceğin denizaltılarının", uygulama alanı her gün genişleyen, birbirleri ile bağlantılı yapay zeka, makine öğrenmesi, derin öğrenme, büyük veri, karar destek, nesnelerin interneti, otonom sistemler, robotics sistemler, artırılmış ve görsel gerçeklik, dokunmatik, mimik kontrol, ses aktivasyonu ve benzeri insan-bilgisayar etkileşim yöntemleri gibi birçok teknolojik özelliği bünyesinde barındırması bekleniyor.

Personel odaklı olarak tasarlandı

Söz konusu gerekçelerle konsept tasarımın oluşturulmasında "gerçekçi-ileri görüşlü" bir bakış açısı ile "geleceğin tasarlanması" temel yaklaşım olarak benimsendi.

Denizaltı Savaş Harekat Merkezi Konsepti, insan algı/kavrama kabiliyeti ve beklentileri ile uyumlu, personel hatasını en aza indirecek ve performansını artıracak şekilde, iş süreçleri öngörülerek personel odaklı olarak tasarlandı.

Tasarımla denizaltının diğer bölümlerindeki faaliyetlerin merkezdeki personelin konsantrasyonunu bozmaması için ayrı ve izole bir yapı oluşturuldu.

Denizaltı komutanı, dairesel şekilde yerleştirilmiş olan konsol, cihaz ve sistemlerin merkezinde bulunuyor ve Denizaltı Savaş Harekat Merkezi hakimiyeti artırılıyor.

Büyük ekranlar geniş görüş açısı sunuyor

Merkez personelinin görev/sorumlulukları ve iş süreçleri ile uyumlu bir yerleşim sağlandı.

Konsol/cihaz/sistemlerdeki tanımlanmış deniz resmi, periskop görüntüsü, hasar durumu gibi ihtiyaç duyulan verilerin derlenerek görüntülerinin ayrı ayrı/birleşik şekilde sergilenebildiği çok fonksiyonlu 3 büyük ekran kullanıldı.

Büyük ekranlar geniş görüş açısı sunarken, azami sayıdaki personel tarafından görülebiliyor. İhtiyaç duyulan veri ve bilgilere en etkin şekilde erişim için uygun olan ekran seçimleri yapılabiliyor.

Tasarım ile yerleşimin optimize edilerek alanın maksimum verimlilikle kullanılması hedefleniyor.

TRT