SICAK GEÇEN KIŞ SİVRİSİNEK POPÜLASYONUNU ARTIRIYOR
Uzmanlar iklim değişikliğinin etkisiyle ılık geçen kış koşullarının, sivrisineklerin üremeleri için daha uygun zaman ve koşullar yarattığını belirtti. Hacettepe Üniversitesi Biyoloji Bölümü Ekoloji Anabilim Dalı doktora öğrencisi Kıvanç Sevim, “Düşü
11 Ocak 2023 Çarşamba 11:53
Uzmanlar iklim değişikliğinin etkisiyle ılık geçen kış koşullarının, sivrisineklerin üremeleri için daha uygun zaman ve koşullar yarattığını belirtti.
Hacettepe Üniversitesi Biyoloji Bölümü Ekoloji Anabilim Dalı doktora öğrencisi Kıvanç Sevim, “Düşük sıcaklıkların Aedes aegypti (sarı humma sivrisineği) hayat döngüsüne etkilerinin belirlenmesi” adıyla, istilacı bir tür olan sarı humma sivrisineğinin düşük sıcaklıklara verdiği tepkileri ölçmek üzere bir çalışma başlattı.
Sevim, 2020 yılının nisan ayında başladığı projesini, aralıksız 300 günlük laboratuvar süreci ve analizlerin ardından tamamladı.
Çalışmasının ayrıntıları hakkında AA muhabirine bilgi veren Sevim, sivrisineklerin olumsuz koşulları atlatmak için kendilerince yöntemler geliştirebildiğini, ayrıca iklim değişikliğiyle beraber mevsimsel sıcaklıklardaki artışların, tür için uygun seviyede kalmasından dolayı kış aylarında da yaşamlarını sürdürebildiklerini anlattı.
Sıcaklıkların, özellikle İstanbul, Ankara, İzmir gibi şehirlerde yüksek seyrettiğine işaret eden Sevim, “Dünyanın birçok noktasında sivrisinekler üzerinde benzer raporlamalar var. Mesela İstanbul’da yayılım gösteren istilacı Asya kaplan sivrisineğinin tropik kökenli olduğu biliniyor, aynı zamanda sarı humma sineği böyle. Literatürde bir zamanlar, bunların soğuk, ılıman iklime sahip Türkiye, Avrupa, Kuzey Amerika gibi yerlerde geniş yayılıma sahip olmayacağı yönünde bir görüş vardı. Ancak zaman içinde araştırmalar, sivrisineklerin, bu sıcaklıklara çok rahat bir şekilde adapte olabildiklerini gösterdi.” diye konuştu.
Sevim, yaptığı çalışmada, 20, 15, 10 ve 5 derece sıcaklıkta sarı humma sivrisineğinin düşük sıcaklıklara verdiği tepkileri ve hayat döngüsünün bundan nasıl etkilendiğini tespit etmeye çalıştığını belirtti.
Kıvanç Sevim şöyle devam etti:
“5 ve 10 derece sıcaklıklarda yumurtalarda açılma gözlemledik. Bu bize, yumurtaların söz konusu sıcaklıklarda canlılığını koruduğunu gösterdi. 15 derecede de larva gelişiminin başarılı bir şekilde tamamlandığını gördük. Kış aylarından bahara doğru geçişte hava bize soğuk gelirken bu canlılara soğuk gelmediğini göstermiş olduk. Çalışmamda bu sivrisinek türünün bireylerini 5, 0 ve -5 derece sıcaklıklara maruz bırakarak hayatta kalma durumlarını belirlemeye çalıştım. Yumurtaların 0 derece sıcaklıkta bile hayatta kalabildiğini gördük. Bu canlılar aslında sandığımızdan çok daha geniş toleransa sahipler, bu sıcaklıklar ölümcül sayılmıyor. Bundan dolayı da biz kış aylarında sivrisineklerde hala aktivasyonu gözlemleyebiliyoruz, iklime uyum sağlıyorlar. Bulundukları ya da yeni geldikleri ortamların koşullarına çok hızlı bir şekilde adapte olup canlılıklarını, nesillerini burada devam ettirebiliyorlar.”
– “Sıcaklıklar düşmediği için aktivasyon dönemleri uzuyor”
Sevim, sarı humma sivrisineğinin Afrika’dan Kuzey Amerika’ya, oradan Avrupa ve Türkiye’ye geldiğinin bilindiğini, şu anda Rusya’nın kuzeyinde, Türkiye’de ve Gürcistan’da görüldüğünü söyledi.
Ev sivrisineği olarak bilinen türün gelişimini devam ettirebilmesi için sıcaklığın minimum 10 derece, üst limitin ise 30-35 derece olduğunu kaydeden Sevim, iklim değişikliğinin, bu canlıların erişkinliğe ulaşıp yumurtalarını bırakabilecekleri sıcaklık aralıklarını daha uygun hale getirdiğini bildirdi.
Sivrisineklerin düşük sıcaklıklarda gelişimlerini durdurarak ya da çok yavaş şekilde seyrettirerek olumsuz koşulları atlattıklarını kaydeden Sevim, Asya kaplan sivrisineğini örnek vererek, bu türün, saksı altları, plastik şişeler, beton kaplar gibi alanlara yumurtalarını bırakarak kışı atlattığını, yağışların başlaması ve sıcaklıkların artmasıyla uygun ortamın gelmesiyle de neslini devam ettirdiğini aktardı.
Sıcaklıklar düşmediği için sivrisineklerin aktivasyon dönemlerinin uzadığına ve daha fazla yumurtladıklarına dikkati çeken Sevim, şunları kaydetti:
“Haziran ayında hava soğuk olur, temmuz ortasına kadar sonbahar havasında geçerse popülasyon en yüksek verimine ulaşamayabilir. Hava kurak, sıcaklıklar yüksek gitmeye başladı ve mayıs ayında 30-35 dereceleri gördük diyelim, o zaman bunların popülasyon artışları mayıs-hazirana kayabilir. Kesinlikle etkisinin ne olacağını söylememiz mümkün değil ama sıcaklıklar bu şekilde devam edecek olursa, üremek ve nesillerini devam ettirmek için çok daha fazla vakit olacak. Bu da daha fazla yumurta ve bireylerin artışı demek.”
– “Yeni bölgelere yeni türler giriş yapabilir”
İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa (İÜC) Veteriner Fakültesi Parazitoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Kerem Öter, iklim değişikliği ve ortalama sıcaklıkların yükselmesinin sivrisinek türleri üzerine etkileri bulunduğuna değinerek, “Belli coğrafyadaki belli türlerin sayısında artışa neden olabilir. Bazı hastalıklar, belli sivrisinek türleri üzerinden insanlara nakledilebiliyor. Sıcaklıkların etkisiyle bu sivrisinek türleri daha önce olmadığı yörelerde ve yüksekliklerde görülebilirler. Yeni bölgelere yeni türler giriş yapabilir.” ifadelerini kullandı.
Öter, son 10 yıldır İstanbul ve Türkiye’de istilacı sivrisinek türleri, Asya kaplan sivrisineği ve sarı humma sivrisineğini takip ettiklerini ve sayısal olarak artışlarından ve yayılmalarından endişe ettiklerini dile getirdi.
Sivrisinek mücadelesinin 12 ay boyunca süren bir çalışma olduğunun altını çizen Öter, şöyle konuştu:
“Bu mücadele coğrafyadan coğrafyaya fark eder. Biz bu istilacı türleri izlemeyi İstanbul’da sürdürüyoruz. Elde ettiğimiz veriler sayesinde popülasyonlarının ne zaman yükseldiğini, ne zaman inişe geçtiğini biliyoruz. Ocak ayındayız ve dışarıda harika bir hava var, bu bizi de şaşırtıyor. Çok farklı sivrisinek türleri var. Daha önceden yerleşik türlerimiz vardı, biz bunları kayıt altına almıştık. Ama bir yandan yeni türlerin, istilacı türlerin girişi oldu. Yeni türler yeni hastalıkların girişi demek. Bunlar ortaya konulmalı.”
Sivrisinek mücadelesini yapmak isteyen tüm kuruluşların öncelikle izleme sistemi kurup, mevsimsel popülasyon dinamiğini ortaya koymaları gerektiğine vurgu yapan Öter, “Mücadele tekniklerinin planlanması ve programlaması yapılmalı. Bu da ‘entegre sivrisinek mücadelesi’ olarak tanımlanıyor. Bunlar tamamen bilimsel tabanlı, sürdürülebilir tekniklerdir. Gelişigüzel mücadeleler ve ilaç kullanımları bu sorunu hiç bir zaman çözmediği gibi faydadan ziyade ekonomik ve çevre kirlenmesi gibi zararlara, direnç gelişimi gibi sonuçlara neden olabiliyor.” değerlendirmesini yaptı.
Öter, sivrisineklerin, apartmanların kalorifer daireleri ile nemin ve sıcaklığın yüksek olduğu kapalı otoparklar gibi sıcaklığın fazla düşmediği yerlerde kışı erişkin olarak atlatabildiğini sözlerine ekledi.
AA/
GALERİLER
- Prof. Dr. Eda Becer, Cumhurbaşkanı Tatar’ı New York’ta ziyaret ettiNew York’ta bulunan Cumhurbaşkanı Ersin Tatar, Türkiye Cumhuriyeti heyetinde görevli Kıbrıslı Türk Prof. Dr. Eda Becer ile görüştü.. Cumhurbaşkanı Tatar, New York’ta Birleşmiş Milletler 79.24 Eylül 2024 Salı 07:58KIBRIS
- Başbakan Üstel, hortumdan zarar gören Çayırova’yı ziyaret ettiBaşbakan Ünal Üstel, hortumdan zarar gören Çayırova’yı ziyaret edip, vatandaşın derdini dinledi ve durum tespiti yaptı. Başbakan Üstel , hortumdan olumsuz etkilenen Çayırova İlkokulu halı sahasında da incelemelerde bulunup, Çayırova İlkokulu Müdürü Mehmet23 Eylül 2024 Pazartesi 20:13KIBRIS
- İtfaiye Haftası, 25 Eylül-1 Ekim tarihleri arasında etkinliklerle kutlanıyorPolis Genel Müdürlüğü, yangınlara karşı bilinçlenmek, mücadele etmek ve alınacak önleyici tedbirler hakkında toplumun tüm kesimlerinde farkındalık yaratmak amacıyla düzenlenen İtfaiye Haftası, bu yıl yine 25 Eylül – 1 Ekim tarihleri arasında düzenleniyor.23 Eylül 2024 Pazartesi 18:58KIBRIS
- Cumhurbaşkanı Tatar, New York’ta Türk-Amerikan Ulusal Yönlendirme Komitesi’nin yemeğine katıldıCumhurbaşkanı Ersin Tatar, Türk-Amerikan Ulusal Yönlendirme Komitesi (TASC) tarafından New York’ta düzenlenen akşam yemeğine katıldı. Cumhurbaşkanlığından yapılan açıklamaya göre, Tatar, Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan onuruna23 Eylül 2024 Pazartesi 17:46KIBRIS
- Üstel’den PM’ye aday olan, kazanan veya bayrağı devreden tüm adaylara tebrik ve teşekkürUlusal Birlik Partisi (UBP) Genel Başkanı, Başbakan Ünal Üstel, UBP 23’üncü Olağan Kurultayı’nda, Parti Meclisi’ne aday olan, kazanan veya bayrağı devreden tüm adaylara tebrik ve teşekkürlerini sundu.23 Eylül 2024 Pazartesi 15:46KIBRIS
- Çatalköy İlkokulu’nun yeni okul binası düzenlenen törenle açıldı Çatalköy İlkokulu’nun yeni okul binası bugün düzenlenen törenle açıldı. Bin 800 metre karelik alanda,19 derslikle birlikte, 30 odadan oluşan yeni okul binasının açılışında konuşan Milli Eğitim Bakanı Nazım Çavuşoğlu, 20223 Eylül 2024 Pazartesi 12:38KIBRIS
- Öğrenciler ve öğretmenler bugün ders başı yaptıİlk ve orta dereceli okullarda 2024-2025 Öğretim Yılı başladı. Milli Eğitim Bakanlığıİlköğretim Dairesi’ne bağlı 128 okulda yaklaşık 28 bin öğrenci, Genel Ortaöğretim Dairesi’ne bağlı 48 okulda öğrenim gören yaklaşık 30 bin ortaokul ve lise öğrencisi ile23 Eylül 2024 Pazartesi 09:38KIBRIS
- Okullarda ders zili çalıyorİlk ve orta dereceli okullarda 2024-2025 Öğretim Yılı bugün başlıyor. Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı İlköğretim Dairesi’ne bağlı 128 okulda yaklaşık 28 bin öğrenci, Genel Ortaöğretim Dairesi’ne bağlı 48 okulda öğrenim gören yaklaşık 30 bin ortaokul ve li23 Eylül 2024 Pazartesi 07:33KIBRIS
- Üstel: Bu kurultayda kaydeden yoktur, kazanan UBP’dirUlusal Birlik Partisi’nin (UBP) 23. Olağan Genel Kurultayı’nda yeniden genel başkan seçilen Başbakan Ünal Üstel, yazılı bir açıklama yaparak, “Kurultaya gelen üyelerimiz çok açık bir farkla, iktidarda devam, istikrarla devam demiştir” ifadelerini kullandı22 Eylül 2024 Pazar 21:26KIBRIS
- Tatar, TC KKTC Parlamentolararası Dostluk Grubu Başkanı Ak Parti Konya Milletvekili Erdem’in kızının düğününe katıldıCumhurbaşkanı Ersin Tatar, Türkiye Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Parlamentolararası Dostluk Grubu Başkanı Ak Parti Konya Milletvekili Orhan Erdem’in kızının düğününe katıldı. Çok sayıda seçkin davetlinin yer aldığı düğünde Türkiye Cumhurbaşkanı Yard22 Eylül 2024 Pazar 18:18KIBRIS
VİDEOLAR
- UBP’de 23. Olağan Kurultayı’nda Parti Meclisi’nin belirlenmesi için oy tasnifi başladıUlusal Birlik Partisi’nin (UBP) 23. Olağan Kurultayı’nda Parti Meclisi’nin belirlenmesi için oy tasnifi başladı. Tasnifin ardından oy sayımına geçilecek. Ulusal Birlik Partisi’nin dün yapılan 23.22 Eylül 2024 Pazar 15:53KIBRIS
- Cumhurbaşkanı Tatar, Türkiye Cumhurbaşkanı Yardımcısı Yılmaz ile görüştüAmerika Birleşik Devletleri’nde New York’ta temaslarda bulunmak için Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nden ayrılan Cumhurbaşkanı Ersin Tatar, Ankara’da Türkiye Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz ile görüştü.22 Eylül 2024 Pazar 13:53KIBRIS
- “Girne Yarı Maratonu 2024” yapıldıGirne Belediyesi organizasyonunda Girne Belediyesi sınırları içerisindeki okullara bina yardımı ve bakım onarım amacıyla düzenlenen “Pasha Group Girne Yarı Maratonu 2024” bugün yapıldı.22 Eylül 2024 Pazar 13:38KIBRIS
- Milli Eğitim Bakanı Çavuşoğlu, yeni eğitim-öğretim yılının hayırlı olmasını dilediMilli Eğitim Bakanı Nazım Çavuşoğlu, 2024-2025 Eğitim Öğretim Yılı’nın tüm eğitim camiası için hayırlı olmasını dileyerek, “İş birliği ve dayanışma ile eğitimde hedeflenen yapıya ulaşma yolunda kararlılıkla çalışmaya devam edeceklerini” vurguladı.22 Eylül 2024 Pazar 11:18KIBRIS
- Ünal Üstel UBP Genel Başkanlığı yarışını kazanmayı garantilediUlusal Birlik Partisi Genel Başkanlığı yarışında 10’uncu sandık sonuçlarına göre salt çoğunluğu sağlayan Ünal Üstel Genel Başkanlığı garantiledi. 10’uncu sandık sonuçlarına göre, Ünal Üstel kullanılan 10 bin 171 oydan sayılan 8 bin 461 oyun 5 bin 465’22 Eylül 2024 Pazar 07:45KIBRIS
- UBP Kurultayı’nda oy sayımı tamamlandı… Başkan yeniden Ünal ÜstelUlusal Birlik Partisi (UBP) 23’üncü Olağan Genel Kurultay’ında genel başkanlık oy sayım işlemleri tamamlandı. Ünal Üstel, yeniden UBP Genel Başkanı olarak seçildi. Kullanılan 10 bin 134 oyun tümünün sayımı sabah 06.22 Eylül 2024 Pazar 07:45KIBRIS
- Ünal Üstel zaferini ilan etti!Başbakan, UBP Genel Başkanı Ünal Üstel, partisinin 23. Olağan Genel Kurultayı’nda partisinin genel başkanlığına yeniden seçildi. Ulusal Birlik Partisi’nin (UBP), Lefkoşa Atatürk Spor Salonu’nda yapılan 23.22 Eylül 2024 Pazar 07:25KIBRIS
- Açılan ilk 8 sandığa göre Üstel 4403, Taçoy 2315, Karavelioğlu 82 oy aldıUlusal Birlik Partisi Kurultayı Genel Başkanlık yarışında 8 sandık sonuçlarına göre Ünal Üstel 4403 Hasan Taçoy 2315, Ahmet Melih Karavelioğlu 82 oy aldı.22 Eylül 2024 Pazar 05:38KIBRIS
- UBP Kurultayı… Üçüncü sandıkta da ilk sırada Üstel çıktıUlusal Birlik Partisi Kurultayı’nda üçüncü sandıktan da ilk sırada Ünal Üstel çıktı. 991 oyun sayıldığı 3. sandıkta Ünal Üstel 642, Hasan Taçoy 321, Ahmet Melih Karavelioğlu 14 oy aldı.22 Eylül 2024 Pazar 05:25KIBRIS
- UBP Kurultayı’nda oyların yarısından fazlası sayıldı: Üstel 4015,Taçoy 2049 Karavelioğlu 76:Ulusal Birlik Partisi 23. Olağan Genel Kurultayı Genel Başkanlık yarışında oyların yarıdan fazlası sayıldı. Kullanılan 10 bin 171 oydan sayılan 6 bin 255 oyun sonuçlarına göre, Ünal Üstel 4015, Hasan Taçoy 2049, Ahmet Melih Karavelioğlu 76 oy aldı, 115 o22 Eylül 2024 Pazar 05:25KIBRIS
- Geri
- Ana Sayfa
- Normal Görünüm
- © 2013 Ada Haber
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.