En önemli gök olaylarından kabul edilen ve uzun süredir beklenen güneş tutulması bugün 12.39-15.08 saatleri arasında gerçekleşecek. Seyir zevki yüksek ve tarihsel öneme sahip tutulma Türkiye'den pek çok noktadan gözlemlenebilecek. Tutulma parçalı olarak gerçekleşecek. Öyle olsa bile uzmanlar uyarılarda bulunuyor; korumasız ve direkt bakmak gözlerimiz için çok zararlı olabilir.
Nasıl izlenmeli?
“Özel güneş filtreleri veya tutulma gözlükleri ile daha önceki Güneş tutulmalarından ellerinde gözlüğü olanlar bu tutulmayı izleyebilir. Fakat kesinlikle bir teleskobu, bir kamerayı veya merceği oraya doğrultup bakmak, kalıcı körlüğe sebep olur.
Tutulma nerelerden görülebilecek?
Ay, güneşin önünden geçerek parçalı bir güneş tutulması meydana getirecek. Güneş, gözlemcilerin dünyanın neresinde bulunduklarına bağlı olarak hilal gibi görünecek. Tutulma; Afrika, Asya, Avrupa ve İngiltere Guernsey’de kuzey yarımkürede görülebilecek ve en uç noktasın kuzey kutbu ve Rusya olacak. Buna göre merkezi tutulma noktası güneşin %82’sinin tutulacağı kuzey kutbunun üzerinden geçecek. Rusya’dan güneş %80’e kadar tutulacak. Bu oran Çin’de %70, Norveç %63, Finlandiya’da %62’ye düşüyor. Güneş tutulması Türkiye’den de görülebilecek.
Güneş tutulması neden olur?
Güneş tutulması, Ay’ın yörünge hareketi sırasında Dünya ile Güneş arasına girmesi ve dolayısıyla Ay’ın Güneş’i kısmen ya da tümüyle örtmesi sonucunda gözlemlenen doğa olayıdır. Tutulmanın gerçekleşmesi için Ay’ın yeni ay evresinde olması ve Dünya’ya göre Güneş ile kavuşum halinde olması gerekiyor. Bir yıl içinde Ay, Dünya çevresinde yaklaşık 12 kez dönmesine karşı, Ay’ın yörünge düzlemi ile Dünya’nın yörünge düzlemi arasında beş derece kadar bir açı olması sonucu oluşur. Bu yüzden yılda iki ile beş arasında Güneş tutulması gözlemlenir. Bunlardan en çok ikisi ‘tam tutulma’ olabilir. Güneş tutulması Dünya üzerinde dar bir koridor izler. Bu yüzden herhangi bir bölge için Güneş tutulması çok ender bir olaydır.
20 Mart 2015 güneş tutulması
Daha önce gerçekleşen parçalı güneş tutulması 20 Mart 2015 tarihinde meydana geldi. Sadece Atlas okyanusu üzerinde tam tutulma olarak gözlenebilen bu tutulma ülkemizden parçalı tutulma olarak gözlenmişti.
TÜBİTAK Ulusal Gözlemevi Bilim ve Toplum Merkezi’nde özel filtreli Güneş teleskopları ile 10:30-13:30 saatleri arasında gözlenen bu tutulmaya Antalya’da büyük ilgi olmuş özellikle ilk ve orta okul öğrencileri tutulmayı büyük heyecanla izlemişlerdi.
TRT