Hazreti Muhammed'in dünyaya teşrifi dolayısıyla hicri takvime göre rebiülevvel ayının 12'nci günü idrak edilen Mevlit Kandili, İslam toplumlarında peygamber sevgisinin kültürel hayata yansıması olarak asırlardır kutlanıyor.
Sözlükte "doğum yeri ve zamanı" anlamına gelen mevlit, İslam kültüründe özellikle Hazreti Muhammed'in doğumunu, bu kapsamda yapılan törenleri ve yazılan eserleri ifade etmek için kullanılıyor.
Osmanlı, Memlük, Eyyubi ve Fatimi devletleri döneminde Hazreti Muhammed'in doğum gününün resmi törenlerle kutlanılmasının yanı sıra Türk ve Arap edebiyatında peygamber sevgisinin işlendiği eserler kaleme alındı.
Özellikle İslam toplumlarının büyük bir kısmında yoğun ilgi gören Süleyman Çelebi'nin "Vesiletü'n Necat (Kurtuluş Vesilesi)" adlı mesnevisi, besteli veya kendine has bir şekilde irticalen mevlit merasimlerinde okundu.
Diyanet İşleri Başkanlığı da bu yıl Mevlid-i Nebi Haftası kapsamında yurt içi ve yurt dışında çok sayıda etkinlik gerçekleştirecek.
"Hz. Muhammed, iman edenler için en iyi örnektir"
Diyanet İşleri Başkanlığı Din İşleri Yüksek Kurulu Uzmanı Mehmet Kapukaya, AA muhabirine, Hz. Muhammed'in doğumunun bütün insanlık için rahmet olduğunu söyledi.
Hz. Muhammed'in doğumundan önce dünyada haksızlık, adaletsizlik ve zulüm olduğunu belirten Kapukaya, "İnsanlar adeta bu zulüm düzeninden bıkmışlardı. Aynı zamanda manevi anlamda da bir zulüm söz konusuydu." dedi.
İnsanların bir kurtarıcı beklediğini anımsatan Kapukaya, Hz. Muhammed'in dünyaya geleceği bilgisinin Hz. İsa tarafından da verildiğini ifade etti.
Hz. Muhammed'in aldığı vahiyle insanların hayatını değiştirdiğini vurgulayan Kapukaya, Allah'ın Hazreti Peygamberi bir şahit ve müjdeleyici olarak gönderdiğini dile getirdi.
Mevlit Kandili'nde oruç tutulabileceğini dile getiren Kapukaya, "Bu sene cuma gününü cumartesiye bağlayan gece kandil gecesi olduğu için oruç tutmak isteyenler o gece Mevlit Kandili'ni idrak ettikten sonra cumartesi gününü oruçla geçirmeleri gerekir. Sadece cuma gününü oruçlu geçirmek mekruhtur. Yani kandil için oruç tutanların cuma günü değil, cumartesi oruç tutmaları gerekir." bilgisini verdi.
Mevlit Kandili'ni idrak ederken Hz. Muhammed'in rehber ve yolu aydınlatan bir kandil olduğu bilincinde hareket etmek gerektiğinin altını çizen Kapukaya, "Hz. Muhammed, Allah'a ve ahiret gününe iman edenler için en iyi örnektir. Peygamber Efendimizi örnek alma noktasında kandil gecesinde yeniden tefekkür etmek gerekir." ifadelerini kullandı.
İşte her kandil gecesinde yapılması gereken ibadetler:
1. Kur'ân–ı Kerim okunmalı; okuyanlar dinlenmeli; uygun mekânlarda Kur'ân ziyafetleri verilmeli; Kelamullah'a olan sevgi, saygı ve bağlılık duyguları yenilenmeli, kuvvetlendirilmeli. 2. Peygamber Efendimiz (sas)"e salât ü selâmlar getirilmeli; O'nun şefaatini ümit edip, ümmetinden olma şuuru tazelenmeli. 3. Kaza, nafile namazlar kılınmalı; varsa o geceye ait nakledilen namazlar, onlar da ayrıca kılınabilir; kandil gecesi, özü itibariyle ibadet ve ibadette ihsan şuuruyla ihya edilmeli. 4. Tefekkürde bulunulmalı; “Ben kimim, nereden geldim, nereye gidiyorum, Allah"ın benden istekleri nelerdir” gibi konular başta olmak üzere hayatî meselelerde derin düşüncelere girmeli. 5. Geçmişin muhasebe ve murakabesi yapılmalı; ve şimdinin ve geleceğin plân ve programı belirlenmeli. 6. Günahlara samimi olarak tevbe ve istiğfar edilmeli; idrak edilen geceyi son fırsat bilerek nedamet ve inabede bulunulmalı. 7. Bol bol zikir, evrad ü ezkarda bulunulmalı. 8. Mü'minlerle helalleşilmeli; onlarla irtibatımız cihetinden rızaları alınmalı. 9. Küs ve dargın olanlar barıştırılmalı; gönüller alınmalı; kederli yüzler güldürülmeli. 10. Kişi kendine ve diğer Mü'min kardeşlerine hattâ isim zikrederek dualar etmeli. 11. Üzerimizde hakları olanlar aranıp sorulmalı; vefa ve kadirşinaslık ahlâkı yerine getirilmeli. 12. Yoksul, kimsesiz, öksüz, yetim, hasta, sakat, yaşlı olanlar ziyaret edilip, sevgi, şefkat, hürmet, hediye ve sadakalarla mutlu edilmeli. 13. O gece ile ilgili âyetler, hadîsler ve bunların yorumları ilgili kitaplardan ferden veya cemaaten okunmalı. 14. Dini toplantılar, paneller ve sohbetler düzenlenmeli; va'z ü nasihat dinlenmeli; şiirler okunmalı; ilâhî ve ezgilerle gönüllerde ayrı bir dalgalanma oluşturmalı. 15. Kandil gecesinin akşam, yatsı ve Sabah namazları cemaatle ve camilerde kılınmalı. 16. Sahabe, ulema ve evliya türbeleri ziyaret edilmeli; hoşnutlukları alınmalı; ve manevî iklimlerinde vesilelikleriyle Hakk'a niyazda bulunulmalı. 17. Vefat etmiş yakınlarımızın, dostlarımızın ve büyüklerimizin kabirleri ziyaret edilmeli; iman kardeşliğine ait sadakati yerine getirilmeli. 18. Hayattaki manevî büyüklerimizin, üstadlarımızın, anne ve babamızın, dostlarımızın ve diğer yakınlarımızın kandilleri bizzat giderek veya telefon, faks yahut e–mail çekerek tebrik edilmeli; duaları istenmeli. 19. Bu kandil gecelerinin gündüzlerinde mümkün olduğunca oruç tutulmalı.
TRT