TÜİK, enflasyon sepetini güncelledi

TÜİK'in internet sitesinde yer alan bilgiye göre, her yıl fiyat derlenen yerleşim yerleri ve iş yerleri, endeks sepetinde yer alan ürünler ve ağırlıkları ile ürünlerin tanımları güncelleniyor.

Tüketici fiyat endeksi (TÜFE) sepeti ve ağırlıkları ile açıklanan değişim oranları tek birey ya da belirli bir gelir grubuna ait olmayıp, ülke ortalamasını ifade ediyor.

2019 yılından itibaren Gelir İdaresi Başkanlığından (GİB) iş yerlerine ait ciro verilerinin elde edilmesi ile perakende sektöründe yer alan marketler ve giyim mağazaları için ciro değerleri kullanılarak iş yeri örneklemi yapılıyor. Her yıl aralık ayında en güncel ciro verileri incelenerek, il bazında fiyat derlenen iş yerleri gözden geçiriliyor. Perakende ticaret sektöründe yer alan iş yerlerinin il bazında ciro büyüklükleri esas alınarak tüketicilerin o ilde yoğun olarak tercih ettiği, en çok satış yapan zincir ve yerel firmalardan fiyat derlenmesi amaçlanıyor.

2023 yılında TÜFE'de 81 ilin tamamı ve 228 ilçe kapsamında, 27 bin 411 iş yeri ve 5 bin 246 konuttan (kira), 404 madde, 895 madde çeşidi için her ay yaklaşık 564 bin 710 fiyat derlenecek.

Her yıl aralık ayında yapılan güncellemede, ağırlığı artan mal ve hizmetler endeks sepetine dahil edilirken, ağırlığı azalan ürünler sepetten çıkartılıyor. Bu nedenle, TÜFE sepetinde yer alan ürünlerin sayısı her yıl değişim gösteriyor.

Güncellemeye göre, bu yıl sepete giren tek madde kadın tayt (penye) oldu. Sepetten çıkan maddeler ise kakaolu toz içecek, pamuklu kumaş, çocuk gömleği, plastik mutfak eşyaları, hastane yatak ücreti ve diğer kültürel faaliyetler olarak belirlendi.

Ayrıca sigara, otomobil (dizel), otomobil (benzinli), uçak bileti ücreti, cep telefonu görüşme ücreti, otoban geçiş ücreti, magazin ve dergi, elektrikli süpürge, kablolu-özel televizyon yayın hizmetleri, telefon yedek parçaları, diğer sağlık ürünleri, cilt ve vücut ürünleri ve balık maddeleri altında kapsanan madde çeşitleri ve madde çeşit ağırlıkları güncellendi.

Ana grup ağırlıkları

TÜFE hesaplamalarında kullanılacak ana grup ağırlıkları da belirlendi.

Buna göre, gıda ve alkolsüz içeceklerin ağırlığı yüzde 25,32'den yüzde 25,43'e, konutun ağırlığı yüzde 14,12'den yüzde 16,61'e çıkarken, ulaştırmanın ağırlığı yüzde 16,8'den yüzde 15,08'e geriledi.

Sağlık, eğlence ve kültür, lokanta ve otellerin grup ağırlıkları artarken, alkollü içecekler ve tütün, giyim ve ayakkabı, ev eşyası, haberleşme, eğitim, çeşitli mal ve hizmetler gibi grupların ağırlığı azaldı.

Söz konusu ağırlıklar, alkollü içeceklerde ve tütünde yüzde 3,57, eğitimde yüzde 1,67, giyim ve ayakkabıda yüzde 6,41, ev eşyasında yüzde 8,66, sağlıkta yüzde 3,53, haberleşmede yüzde 3,3, eğlence ve kültürde yüzde 3,25, lokanta ve otellerde yüzde 7,82, çeşitli mal ve hizmetlerde yüzde 4,63 olarak belirlendi.

TRT